کلاف سردرگم سیاست ترامپ در قبال ایران

به گزارش مشرق،

آشفتگی و آشوب را می توان اصلی ترین ویژگی سیاست خارجی دولت کنونی آمریکا دانست. این آشوب ها ریشه در ترکیبی از عوامل ساختاری، شخصیتی، و سیاسی دارند که سیاست خارجی آمریکا را در قبال مسائلی مانند ایران، اوکراین، و روابط با قدرت های جهانی مانند چین و روسیه، به شدت بی ثبات و غیرقابل پیش بینی کرده اند.

در قلب این آشفتگی، دونالد ترامپ رئیس جمهوری قرار دارد که تصمیماتش اغلب نه بر مبنای یک استراتژی منسجم بلکه بر اساس غریزه و منافع شخصی اتخاذ می شود و بیشتر از آنکه یک راهبرد عقلانی را دنبال کند به دنبال انگیزه های شخصی و نمایش های رسانه ای است.

از جمله جاهایی که این آشوب ها به عینه قابل مشاهده است رفتارهای دولت او در قبال ایران از جمله در سه دور مذاکره بوده است. این گفت وگوها از همان ابتدا با ادعاهای جنجالی و متناقض از سوی ترامپ آغاز شد.

او در فوریه 2025 اعلام کرد که نامه ای به رهبر ایران برای دعوت به مذاکره ارسال کرده و هدفش توافقی ساده برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای است. با این حال، مقامات ایرانی این ادعا را تکذیب کردند و نمایندگی ایران در سازمان ملل اعلام کرد هیچ نامه ای دریافت نشده است.

کمی بعدتر ترامپ اذعان کرد که این نامه را هنوز ارسال نکرده و قرار است طی روزهای آینده ارسال کند.

اندکی بعدتر، او در فاصله چند روز مانده به دور اول مذاکرات ادعا کرد که قرار است مذاکرات میان نمایندگان ایران و آمریکا به صورت مستقیم برگزار شود، حال آنکه اندکی بعدتر مشخص شد گفت وگوها بر خلاف ادعاهای آمریکا غیرمستقیم بوده است.

در این میان، سیگنال های متناقضی که مقام های دولت ترامپ در خصوص برنامه غنی سازی ایران ارسال می کنند- بر خلاف آنچه عده ای ادعا می کنند- نه حاصل سیاستی حساب شده و سنجیده بلکه نتیجه سرگیجه و سردرگمی ای است که از سبک رهبری غیرقابل پیش بینی و ایگومحور ترامپ ناشی شده است.

به عنوان مثال، جمعه هفته گذشته روزنامه واشنگتن پست گزارش داده بود آمریکا هنوز ملاک های مطالبات خود از ایران را مشخص نکرده و تعیین این ملاک ها به تصمیم گیری از سوی شخص دونالد ترامپ وابسته است او هم نظری در این خصوص اظهار نکرده است.

این روزنامه گفته بود که گروهی از مقام های دستگاه های مختلف ترامپ تازه هفته گذشته جلسه ای را برگزار کرده اند تا درباره این که آیا ایران بایستی اجازه غنی سازی داشته باشد یا نه گفت وگو کنند.

انعکاس این سردرگمی ها را می توان در موضع گیری های «استیو ویتکاف»، نماینده دولت ترامپ در مذاکرات هم مشاهده کرد. او که فردی فاقد تجربه در مسائل پیچیده هسته ای و دیپلماسی است به تنهایی چندین مدل موضع گیری در قبال ایران اتخاذ کرده و گاه از آنچه در جایی گفته عقب نشینی کرده تا مدتی بعدتر دوباره به همان بازگردد.

حضور افرادی با تجارب دیپلماتیک محدود به سردرگمی ها در کابینه اضافه کرده است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که کابینه ترامپ که اعضای آن را ترکیبی از افراد وفادار به ترامپ و یا به اصطلاح بهتر «بله قربان گو» تشکیل می دهند فاقد صلاحیت و تخصص لازم برای هدایت پرونده های پیچیده ای مانند مذاکرات با ایران هستند.

علاوه بر این، دولت آمریکا تحت فشارهای متضادی از سوی لابی های داخلی و متحدان خارجی به ویژه رژیم صهیونیستی در خصوص توافق با ایران قرار دارد.

بنابراین به نظر می رسد تا این مرحله از مذاکرات چشم انداز سیاست آمریکا در قبال ایران در دور دوم ریاست جمهوری ترامپ همچنان در هاله ای از عدم انسجام و ابهام قرار داشته است. در چنین شرایطی، آینده تعاملات بیش از هر زمان دیگری تابعی از تحولات آتی در واشنگتن خواهد بود.